Caisleán an Rois

Tá Caisleán an Rois suite i ngóilín ar Loch Léin. Is cosúil gur thóg an taoiseach Gaelach Ó Donnchú Mór é sa chúigiú haois déag.

De réir an tseanchais, tá Ó Donnchú ina chodladh fós faoi uisce an locha. Gach seacht mbliana, ar an gcéad mhaidin de Mhí na Bealtaine, éiríonn sé aníos ar a chapall breá bán. Má éiríonn leat spléachadh a fháil air, beidh rath ort ar feadh an chuid eile de do shaol.

Ba é Caisleán an Rois an áit deiridh i gCúige Mumhan a sheas an fód i gcoinne Chromail. Bhí a chuid cosantóirí, a bhí faoi cheannas Thiarna Mhúscraí ag an am, dóchasach de bharr tairngreachta a dúirt nach bhféadfadh ach long an caisleán a ghabháil. Bhí eolas ag an nGinearál Ludlow, ceannasaí arm Chromail, ar an tairngreacht agus chuir sé bád mór amach ar an loch. Nuair a chonaic na cosantóirí é, cuireadh dlús leis an ngéilleadh, agus fíoraíodh an tairngreacht.