Baois Uí Chonghaile

Is struchtúr maisiúcháin é Baois Uí Chonghaile atá 140 troigh ar airde, agus é suite ar chúlrach maisithe Eastát Bhaile an Chaisleáin i gCo. Chill Dara.

Ainmníodh an séadchomhartha in ómós Liam Uí Chonghaile, a toghadh faoi dhó mar Spéicéir Theach na dTeachtaí in Éirinn. Bhí aithne mhór ar Ó Conghaile i gCill Dara, toisc gur cheannaigh sé cuid mhaith den talamh agus na heastáit sa cheantar, ina measc Eastát Bhaile an Chaisleáin in 1709, agus Mainéar Léim an Bhradáin in 1728.

Fuair Ó Conghaile bás in 1729, agus rinne a bhanchéile Katherine coimisiúnú ar an mBaois in 1740, mar chuimhneachán dá fear céile, agus ar mhaithe le fostaíocht a chur ar fáil do na boicht i gCill Droichid le linn an Ghorta in 1740-41.

Ba struchtúir ornáideacha a bhí sna baoiseanna go minic agus mhaisigh siad an tírdhreach ina raibh siad suite. Is é an dearthóir Richard Cassels (nó Castle) a dhear an bhaois, agus tá áirsí éagsúla i mBaois Uí Chonghaile le maisiúcháin d’anann agus den iolar, agus colún mór oibilisc ina croí. Ba mhinic a deirtí gur chomhartha airgid agus saibhris a bhí san anann, agus ba chomhartha nirt agus cumhachta a bhí san iolar de ghnáth.

Tá ceangal mór ag an mBaois freisin le Cumann Seoirseach na hÉireann, a bunaíodh in 1958.

Baineann a n-éiteas leis an ailtireacht Sheoirseach in Éirinn a chaomhnú, cúram a tosaíodh in 1962 nuair a rinneadh athchóiriú ar Bhaois Uí Chonghaile. Is ar an gcúis sin gurb í an Bhaois an lógó atá ag an gCumann fós sa lá atá inniu ann.

Adhlacadh comhbhunaitheoir an Chumainn, Mariga Guinness, faoin áirse láir in 1989.

Cosaint dár Stair – Cliceáil anseo chun léamh faoin tábhacht atá leis na láithreán oidhreachta speisialta inár dtír a chosaint

Tá an séadchomhartha náisiúnta seo faoi chosaint de réir Achtanna na Séadchomharthaí Náisiúnta 1930 go 2014