Cloigtheach agus Séipéal Dhomhnach Mór

De réir an tseanchais ba é Naomh Pádraig a bhunaigh an luath-láthair eaglasta ag Domhnach Mór, ar ar tugadh Domhnach Mór Maigh Echnach, agus ba é Cassanus an chéad ab a bhí ann. Sa 13ú haois ba shéipéal paróiste a bhí sa séipéal laistigh den imfhálú, agus tharla an dara céim forbartha ann sa 15ú haois.

Tógann an cloigtheach, atá 26 m ar airde, lena liag mhullaigh chónúil ar iarraidh, sa 10ú haois agus ba ghné shábháilteachta é a raibh gá leis do na lonnaíochtaí eaglasta go léir a raibh rath airgeadais orthu, toisc gurbh ann a stóráladh rachmas na lonnaíochta tráth ionsaithe ó na hÉireannaigh agus na Lochlannaigh. Tá an doras isteach 3 m os cionn na talún, le doras ceannchruinn agus ceann Rómhánúil snoite os a chionn. Le haolchloch gharbh a tógadh é; tá mionghnéithe cloiche maisiúla nach bhfeictear go minic ann le cinn shnoite timpeall an dorais agus radharc céasta ar an eochair. Dhún úinéir talún áitiúil suas na gnáth-fhuinneoga príomhairde a bhí faoin liag mhullaigh chónúil in 1841.

Tá an leac chroise siar ón gcloigtheach, atá ina seasamh i mballa na reilige, déanta as gaineamhchloch. Taispeántar snoiteán ann de chros ar a bhfuil dearaí bláthanna le críocha fleur-de-lis. Tá an leac chroise soir ón gcloigtheach, déanta as gaineamhchloch le barr biorach a thaispeánann múnlú atá greanta go héadrom agus línte greanta. Gaineamhchloch atá sa leac chroise ó dheas freisin, le rabóid atá le feiceáil síos taobh amháin de.

Gabh chuig Amharcóir Timpeallachta Stairiúla le tuilleadh eolais a fháil faoi Chloigtheach Dhomhnach Mór

Cosaint dár Stair – Cliceáil anseo chun léamh faoin tábhacht atá leis na láithreán oidhreachta speisialta inár dtír a chosaint

Tá an séadchomhartha náisiúnta seo faoi chosaint de réir Achtanna na Séadchomharthaí Náisiúnta 1930 go 2014